Roast or Toast! Taal verklapt hoe je kijkt naar leren. Wat kan echt niet meer?

Wist je dat de woorden die je gebruikt als trainer veel zeggen over je mensbeeld?  

Als L&D’er of trainer ben je waarschijnlijk goed bekend met het belang van de juiste woordkeuze. Maar sta je er wel eens bij stil dat sommige woorden een ouderwets of zelfs beperkend mensbeeld kunnen verraden? In deze blog gaan we aan de hand van een aantal veelgebruikte termen uitleggen waarom het tijd is om je woordenschat te vernieuwen en hoe je daarmee direct je trainingen kunt verbeteren.

Roast en Toast: weg met verouderde taal
Bij Brain Bakery houden we ervan om met een knipoog naar ons eigen vak te kijken. Daarom hebben we besloten om zeven termen en uitdrukkingen eens flink te roosten. We leggen uit waarom ze niet meer passen bij een moderne kijk op leren en bieden je betere alternatieven aan. Klaar voor wat roasts met een goede portie humor? Hier komen ze!

1. "Cursus" – het sufste woord aller tijden
Laten we beginnen met het woord cursus. Dit woord roept bij velen direct associaties op met saaie, verplichte bijeenkomsten waar je passief zit te luisteren naar een docent die alle wijsheid in pacht heeft. Een cursus ruikt naar stoffige klaslokalen, ouderwetse PowerPoints en zuchtende deelnemers. Het roept de sfeer op van de jaren zestig en zeventig, en past echt niet meer in een tijd waarin we leren zien als een dynamisch, interactief proces.

Alternatief: Gebruik in plaats daarvan woorden zoals training, leertraject, of workshop. Deze termen stralen actie, betrokkenheid en persoonlijke groei uit. Ze geven aan dat er iets waardevols gaat gebeuren – niet iets wat je passief ondergaat.

2. "Leerinterventie" – klinkt als een spoedoperatie
De term leerinterventie lijkt op het eerste gezicht een frisse vervanger voor het ouderwetse cursus. Maar als je er goed over nadenkt, is de connotatie van een interventie helemaal verkeerd voor de context van leren. In de medische wereld is een interventie iets wat je doet als er grote problemen zijn en direct ingegrepen moet worden om een ramp te voorkomen. Is dat echt hoe je wilt dat je training overkomt?

Alternatief: Gebruik liever termen zoals leeractiviteiten, leerbewegingen, of cultuurtrajecten. Deze woorden geven een positievere, actiegerichte draai aan wat je probeert te bereiken zonder de paniek die bij een interventie hoort.

3. "Cursist" – de uitwisselbare leerling
Welkom cursisten! Als je deelnemers zo aanspreekt, is de kans groot dat je ze direct afschrikt. Het woord cursist klinkt afstandelijk en doet vermoeden dat de mensen die voor je zitten passieve ontvangers zijn van kennis, zonder dat ze zelf iets in te brengen hebben. Het schept een sfeer van hiërarchie en routine, waarbij de trainer alles weet en de cursist slechts volgt.

Alternatief: Ga voor deelnemer of lerende. Deze termen impliceren dat de persoon actief betrokken is bij het leerproces, dat ze een volwaardige rol spelen in wat er gebeurt. In het Engels kun je denken aan participant of zelfs learner, wat meteen een meer gelijkwaardige relatie tussen trainer en deelnemer creëert.

4. "Werkgeluk" – plastic, kunstmatig en gezocht
Wie wil er nou niet gelukkig zijn op het werk? Maar werkgeluk klinkt al snel als een opgelegde, kunstmatige term. Het suggereert dat werk van nature niet gelukkig maakt en dat we een aparte inspanning moeten doen om dat geluk te creëren. Bovendien wordt het vaak gebruikt als een modewoord, zonder dat er echt wordt nagedacht over de betekenis ervan.

Alternatief: Focus liever op welzijn, betrokkenheid, of persoonlijke groei. Deze termen zijn minder kunstmatig en benadrukken dat geluk op het werk ontstaat uit zinvol werk, goede relaties en persoonlijke ontwikkeling – niet uit een paar oppervlakkige feel-good workshops.

Conclusie: taal gebruiken om leren te versterken
De woorden die je kiest als trainer, geven niet alleen vorm aan de inhoud van je sessies, maar verraden ook je visie op leren en op de mensen die bij je aan tafel zitten. Door bewuster om te gaan met taal, kun je een omgeving creëren die leren bevordert, die mensen serieus neemt en die echt aansluit bij de tijd waarin we leven.

Dus, ben je klaar om je woorden te heroverwegen en je trainingen nog sterker te maken? Vergeet de "cursus", omarm de "leerbeweging", en zie het verschil dat je maakt!

Jeanne

‍